Uchwalona 3 maja 1791 roku na Sejmie Czteroletnim ustawa regulująca ustrój prawny Rzeczypospolitej Obojga Narodów była pierwszą w Europie i drugą na świecie nowoczesną konstytucją.
Wprowadzała w Rzeczypospolitej ustrój monarchii konstytucyjnej – zachowywała stanową strukturę społeczeństwa, ale otwierała perspektywy dalszych przekształceń systemu państwowego. Na jej podstawie przyjęto monteskiuszowski podział władz na prawodawczą, wykonawczą i sądowniczą, a także zniesiono m.in. liberum veto, konfederacje i wolną elekcję. Choć Konstytucja 3 maja obowiązywała jedynie przez 14 miesięcy, była wielkim osiągnięciem narodu polskiego chcącego zachować niezależność państwową oraz zapewnić możliwość rozwoju gospodarczego i politycznego kraju.
Oryginał rękopiśmienny Konstytucji 3 maja jest przechowywany w Archiwum Głównym Akt Dawnych.
„Trzeci Maj” – R. Suchodolski
Była wiosna, wiosna wkoło, nadszedł cudny maj ,
Pełne pieśni każde sioło, świat się zmienił w raj !…
Hej, pamiętny ów dzień chwały –cudny; „Trzeci Maj”!
Naród zgodny, silny, cały, chciał podźwignąć kraj!
„Naród z królem – król z Narodem równy każdy stan,
Wolni wszyscy – wszyscy społem, kmieć, mieszczanin, pan…”
Tak głosiły sławne prawa, chlubny ojców czyn.
Nim Polska zmartwychwstała z upadku i win!…
W górę serca! – wstały świty, w Polsce cudny maj!
Blask ozłocił już gór już gór szczyty , wolny polski kraj!
Rozbudziła się w Narodzie wiara w siłę, moc!
Tylko trzeba trwać nam w zgodzie od świtu – po no !
Niechaj z wieży biją dzwony jak jest wielki kraj.
Niech na wszystkie głoszą strony: „Wiwat Trzeci Maj” !
